The Outside in Design Culture: the New Heliomorphism

Charles Waldheim introduceerde de term ‘landscape urbanism’ om het opkomende discours en de praktijk te beschrijven waarin landschap, ontwerpcultuur en hedendaagse verstedelijking in samenhang worden gebracht. Dit onderwerp diept hij uit als auteur van Landscape as Urbanism: A General Theory (2016) en als redacteur van The Landscape Urbanism Reader (2006). De beweging achter Landscape Urbanism biedt krachtige concepten voor het begrijpen van en het ontwerpen voor het hedendaagse stadsleven, dat gekenmerkt wordt door verspreiding in lage dichtheden, fragmentatie en dominerende infrastructuren: spoorwegen, havens, bedrijventerreinen, luchthavens, waterzuiveringsinstallaties zijn de structurerende elementen voor steden. In die zin contrasteert Landscape Urbanism met New Urbanism, welke een historiserende ontwerpbenadering voorstelt en de nadruk legt op compacte, wandelbare steden, met een strikt onderscheid tussen residentiële, economische, ecologische en infrastructurele zones. Waldheim stelt voor om verder te gaan dan deze tegenstellingen van ‘binnen’ en ‘buiten’ de stad en op een meer geïntegreerde manier na te denken over stedelijkheid. Landscape Urbanism vertrekt daarbij sterk vanuit het domein van het landschap, dat niet zo afhankelijk is van economische groei als het domein van architectuur. Daarom biedt deze denkwijze antwoorden om zowel snelgroeiende als krimpende steden te transformeren tot meer leefbare plekken.

In zijn recente onderzoek, getiteld The New Heliomorphism, verkent Waldheim ontwerpcultuur en stedelijke vormen welke inspelen op het vermogen van de zon. Het thema van stedelijke oriëntatie op de zon is tijdloos en tegelijk actueel. De discoursen en praktijken van ‘ecologische stedenbouw’ hebben onze blik gericht op de bodem en thema’s als hydrologie en ecologie. Heliomorphism stelt voor om de ecologische, stedenbouwkundige agenda te herzien en uit te breiden door op het licht en de warmte van de zon in te spelen.

Charles Waldheim is een Noord-Amerikaanse architect, stedenbouwkundige en docent. Waldheims onderzoek bestudeert de relaties tussen landschap, ecologie en hedendaagse stedenbouw. Waldheim is John E. Irving Professor aan de Graduate School of Design van de Harvard University, waar hij de Office for Urbanization leidt. Deze onderzoekseenheid ontwikkelt, door middel van ontwerpend onderzoek, speculatieve en realiseerbare stedelijke scenario’s via gesponsorde projecten over de hele wereld.